Şalt sahası, elektrik üretim, iletim ve dağıtımın gerçekleştiği tesisler olarak tanımlanır. Üretim tesisi ile iletim sistemi arasında ana bağlantı olan bir alt istasyondur. Elektrik santralinde üretilen güç şalt sahası aracılığıyla iletilir.
Şalt Sahası Nedir?
Şalt sahası; güç trafoları, kesiciler, ayırıcılar, baralar, transformatörler ve bütünleşik elemanları ile elektrik üretim, iletim ve dağıtımın yapıldığı tesislerdir. Şalt sahalarında trafolar aracılığıyla elektrik alçaltılıp yükseltilerek istenilen iletim seviyesine ulaştırılır. Şalt sahası kısaca elektrik enerjisini toplamaya ve dağıtmaya yarayan sistemlerdir.
Şalt Sahası Ekipmanları Nelerdir?
Şalt sahası genellikle anahtarlar, koruma ve kontrol araçları ve transformatörlerden meydana gelir. Şalt sahalarında bulunan malzemeler; güç trafosu, baralar, ölçü aletleri, kontrol malzemeleri, anahtarlama ekipmanlarıdır. Büyük şalt sahalarında oluşan kısa devre veya aşırı akımlara müdahale edilmesi amacıyla devre kesiciler kullanılır.
Küçük şalt sahalarında devre kesiciler veya koruma amacıyla dağıtım ağlarında sigortalar kullanılır. Şalt sahalarında genellikle jeneratör bulunmaz. Yakınında başka trafo merkezleri bulunur. Şalt sahalarının diğer malzemelerine kapasitörler, voltaj regülatörleri örnek olarak gösterilebilir.
Şalt sahası ekipmanları gerilimlerin büyüklüğü sebebiyle açık alana yerleştirilir.
Açık Hava Tip Trafo Merkezi
Yüksek gerilim şalt sahaları elektrik enerjisini üreten kaynaklarla tüketici kaynakları arasındaki güç iletim zincirinin önemli bir halkasını oluşturur.
Trafo merkezleri iki farklı şekilde tasarlanır. Bunlar;
- Kapalı ve açık alanlarda kurulan SP6 gazı ile yalıtıma tabi tutulmuş kapalı ve korumalı trafo merkezi
- Sürekli olarak kullanılan hava yalıtımlı açık şalt sahalı trafo merkezleri
Çevre şartlarının önemli olmadığı ve yer sınırlamasının bulunmadığı her yerde hava yalıtımlı trafo merkezi yer alır. Açık şalt sahası trafo merkezleri genellikle şehir merkezlerinin dışına kurulur. Açık alanda kuruldukları için tüm malzemeler doğrudan atmosferik şartlardan etkilenebilir. Bu nedenle hava koşullarının kötü olduğu alanlarda sık sık arıza ortaya çıkabilir.
Trafo Merkezi Emniyet ve Güvenlik Tedbirleri
Açık şalt sahalı trafo merkezleri bir kumanda binası, orta gerilim elemanlarının bina ve açık şalt sahalarından oluşur. Orta gerilim binası, kumanda binası ve direklerin yerleştirileceği alanda temellerin yapılması gerekir.
Kapalı şalt sahaları, kentsel alanlarda trafo merkezlerinden gelen sesleri azaltmak, hava şartları ve nüfuz nedeniyle oluşabilecek şalt elemanlarını hasardan korumak amacıyla kullanılır. Yapılacak tesislerde şalt sahası projesi doğrultusunda tesislerin güvenirliği göz önünde bulundurulmalıdır.
